فصل دهم
كميشن كاري
ماده 782ـ شخصيكه معاملات تجارتي را بنام خود و بحساب صاحب معامله (آمر) در مقابل يك اجرت بحيث كسب معتاده اجرا ميكند (كميشن كار)‌و مقاوله كه در بين صاحب معامله و كميشن كار منعقد ميگردد (مقاوله كميشن) ناميده ميشود.

ماده 783ـ اگر صاحب معامله اجراي آنرا بنام خود صراحتا شرط گذاشته باشد اين مقاوله تابع احكام وكالت تجارتي است.

ماده 784 ـ هرگاه در اين فصل احكام مخصوصه راجع به حقوق و وجائب متقابله آمر و كميشن كار موجود نباشد احكام وكالت تطبيق ميشود.

ماده 785ـ حقوق و وجائب ناشي از معامله كميشن منحصر متعلق به كميشن كار است نه آمر و اشخاص ثالث.

ماده 786 ـ‌ كميشن كار مكلف است اموري را كه صراحتا ت و يا ضمنا قبول كرده است اجرا و اكمال نمايد كميشن كاريكه بدون استناد به اسباب قانونيه مندرجه مواد (789 و 790)‌ امور محوله را اجرا و انجام نمي كند مجبور است خسارات آمر را جبران كند.
ماده 787 ـ‌ فوت آمر باعث فسخ مقاوله كميشن نميگردد حقوق و وجايب به ورثه منتقل ميشود.
ماده 788 ـ‌ آمر نميتواند از چنان مقاوله كميشن كه از طرف كميشن كار قبول شده رجوع نمايد.
ماده 789ـ‌ اگر محقق باشد كه اجراي موضوع كميشن بذريعه كسي ديگر ممكن نباشد و يا توسط شخص ديگر براي آمر مشكلات و خساره توليد كند كميشن كار نميتواند از مقاوله خود رجوع نمايد.

ماده 790 ـ در صورتيكه اجراي مقررات مقاوله كميشن وابسته به پول بوده و آمر به اندازه كافي نفرستاده باشد و يا اينكه بيان نموده باشد كه پول مقتضي از طرف كميشن كار داده شود ولي چگونگي تاديه آن از طرف آمر كميشن كار تصريح نشده باشد كميشن كار ميتواند هميشه از مقاوله كميشن رجوع و يا اجراي مقاوله را به تعويق اندازد.
ماده 791ـ اگر قيمت تخميني اموال موضوع مقاوله كميشن به اندازه كم باشد كه مصارف نقليه را تكافو نكند كميشن كار مجبور است كيفيت را بدون معطلي به آمر اطلاع دهد. بر علاوه براي تسليمي اموال مذكور ميتواند تعيين شخص امين را از محكمه بر طبق ماده (655) مطالبه نمايد.

ماده 792ـ كميشن كار مكلف است در معاملاتيكه اجراي آن را تعهد مي نمايد. دقت و بصيرتي را بكار ببرد كه يك تاجر خوب در امور شخصي خويش ابراز مي دارد حفظ منافع موكل ايفاي اوامر اطلاع مطالب مقتضي معامله در وقت و زمان منافع براي اتخاذ تصميم به موكل، و بالخاصه اطلاع راجع به كميشن و اعطاي حساب مستند به اسناد و تسليمي و يا ارسال بلا معطلي منافع حاصله، جز وظايف كميشن كار است.



ماده 793ـ اگر كميشن كار با تجاوز و يا سوء استعمال صلاحيت معامله را انجام دهد كه به ضرر موكل تمام شود اين معامله در مورد خود كميشن كار اعتبار دارد ولي آمر را وادار ساخته نميتواند كه باساس شرايط متذكره مواد (796 و 797) معامله را بحساب خود قبول كند.

ماده 794ـ ادعاي بطلان عقد در اثر تخلف كميشن كار از اوامر و هدايات موكل منحصر به آمر بوده به كميشن كار و اشخاص ثالث تعلق ندارد.

ماده 795 ـ تا وقتيكه آمر امري نداده باشد كميشن كار مجبور نيست اموال موضوع مقاوله كميشن را بيمه بنمايد.

ماده 796ـ اگر كميشن كار از هدايات آمردرباره جنس و اوصاف معينه املاكيه خريداري ميشود تخلف ورزد آمر مجبور نيست آنرا قبول كند.
اگر مخالف در خريداري زيادتر از آنچه آمر معين كرده از طرف كميشن كار بعمل آيد موكل ميتواند زيادتي را به كميشن كار واگذاشته و مقدار معينه را قبول نمايد.


ماده 797 ـ اگر كميشن كار اموال موضوع مقاوله را نازل تر از قيمت معينه فروش و يا بلندتر از قيمت معينه خريداري كند آمر نخواهد اين معامله را بحساب خود قبول نمايد در اينصورت مكلف است به مجرد وصول خبر قبول ويا عدم قبول خود را به كميشن كار اطلاع دهد اگر چنين نكند طوري محسوب ميشود كه معامله را قبول كرده است معذلك اگر كميشن كار در ضمن اجراي عمل اظهار نمايد كه تفاوت قيمت را عليحده مي پردازد آمر مكلف به قبول معامله اجراء شده است اگر كميشن كار از قيمت معينه آمر مخالفت كرده آمر از اين حيث دوچار خساره شده باشد آمر ميتواند جبران خساره را مطالبه نمايد.


ماده 798 ـ‌ هرگاه كميشن كار نظر بشرايط معينه آمر معامله را با شرايط مساعد تري انجام داده باشد منافع اضافي متعلق به آمر است.
ماده 799 ـ حساباتي را كه كميشن كار ميدهد بايد با مندرجات دفاتر مطابقت داشته باشد.
كميشن كاريكه به آمر خود بر خلاف حقيقت ورقه حساب داده و يا در اين ورقه نرخ اشيا و شرايط مقاولات منعقده را با سوء نيت تغيير ميدهد و مصارف غير و يا مخارج اضافه از مقدار حقيقي را قيد مي نمايد حق مطالبه اجرت او ساقط و از نتايج معاملات اجرا شده شخصا مسئول ميشود.


ماده 800 ـ كميشن كاريكه بدون اجازه آمر به اشخاص ثالث پول پيشكي و يا اعتبار مي دهد چنان محسوب ميگردد كه قبول كرده كه نفع و ضرر معامله به او متعلق است.
اگر در محل اجراي معامله عرف تجارتي مقتضي باشد كه براي تاديه قيمت بمشتري مهلت داده شود در حاليكه بر خلاف آن امر آمر نباشد كميشن كار مي تواند مهلت را بالذات اعطا نمايد.

ماده 801 ـ كميشن كار اگر بفروش نسيه مجاز هم باشد نمي تواند به اشخاصيكه به عدم اقتدار مالي و بعد معامله گي معروف اند مال آمر را به فروش برساند.
ماده 802ـ كميشن كاريكه به اجازه آمر اموال او را به صورت نسيه مي فروشد مكلف است به تعقيب اجراي معامله اسامي مشتريان را به آمر اطلاع نمايند و بر عكس فروش مذكور نقدي محسوب ميشود.

ماده 803ـ كميشن كاريكه خريد برات را بذمه گرفته باشد بايد حين ظهر نويسي برات بدون كدام قيد و شرط آنرا به آمر منتقل سازد.
ماده 804ـ‌ كميشن كار از لحاظ ديون مربوط به اشخاص ثالث كه طرف معامله اش ميباشد در مقابل آمر مسئول نيست ولي اگر بر خلاف آن مقاوله و يا عرف تجارتي موجود باشد كميشن كار بدرجه اشخاص ثالث مسئول ميباشد در اينصورت كميشن كار در برابر اين مسئوليت باخذ يك اجرت عليحده مستحق ميباشد.

ماده 805ـ كميشن كار بعد از اكمال معامله متعهده حق مطالعه اجرت را دارد در معامله كه از طرف كميشن كار اداره شده ولي در اثر عوامل مربوط به شخص آمر به نتيجه نمي رسد نيز حق طلب اجرت را دارا ميباشد براي معاملاتيكه در نتيجه علل ديگري عقيم مي ماند كميشن كار مي تواند باندازه زحمتي كه متحمل شده نظر به عرف محلي تقاضاي جبران نمايد.


ماده 806 ـ كميشن كار مي تواند پول هاي پيشكي و مصارف را با تكت پولي آن قبل از اكمال وظيفه كميشن كاري مطالبه كند در اين صورت مجبور است حسابي مستند به اسناد به آمر بدهد مصرف نقليه و گدام در جزء مصارف كميشن كار قابل قلمداد است ولي اجرت مستخدمين (مامورين) در آن شامل شده نميتواند.


ماده 807ـ كميشن كار يكه بيع و شراي اوراق بهادار و يا امتعه داراي نرخ معين در بورس و يا بازار را متعهد شده باشد در حاليكه بر خلاف آن امر آمر موجود نباشد مي تواند چيزي را كه مي خرد به صفت بايع از مال خود اعطاء‌ و شي را كه مي فروشد به حيث مشتري براي خود اخذ نمايد درينصورت كميشن كار مجبور است كه نظر به نرخ معينه بورس و يا بازار حساب بدهد تاريخ اطلاع ايفاي وظيفه كميشن كاري به اين صورت به آمر تاريخ اجراي معامله محسوب ميشود.
درباره خصوصيات ديگر احكام بيع تجارتي تطبيق ميشود.
حكم اين ماده توسط مقاوله بر عليه آمر تعديل شده نميتواند.


ماده 808 ـ در صورتيكه معامله كميشن كاري به ترتيب ماده (807) اجرا شود كميشن كار مستحق اخذ كميشن و مصارف عادي ميباشد.
ماده 809 ـ‌ كميشن كار مي تواند طلب خود را به اساس ماده (777)‌ از مبالغيكه در نتيجه اجراي معامله به حساب آمر تحصيل مي كند (در مقابل آمر و دائنين او) ترجيحا استيفا نمايد.

ماده 810 ـ اگر كميشن كار معامله كميشن را كه بر طبق ماده (807)‌ اجرا نموده بدون تصريح شخص طرف معامله به آمر اطلاع نمايد آمر حق دارد اين معامله بيع و شراء‌ را به حساب كميشن كار اجراء شده تلقي كند.

ماده 811 ـ تا وقتيكه كميشن كار صريحا مجاز نباشد نمي تواند مارك امتعه آمر خويشرا تبديل كند.
ماده 812ـ اگر يك معامله درباره اموال آمرين متعدد اجراء‌ گردد كميشن كار موظف است در دفاتر خويش مالك اموال را بصورت صريح قيد نمايد.
فصل يازدهم
كميشن كاري نقليات
ماده 813ـ شخصيكه بنام خود و حساب آمر حمل و نقل مال التجاره را بحيث پيشه اتخاذ كرده باشد كميشن كار نقليات ناميده ميشود.
در كميشن كاري نقليات در حالاتيكه درين فصل تصريح نشده باشد مقررات مربوط به مقاوله كميشن و بالخاصه احكام راجع به قبض و محافظه و بيمه اموال تطبيق ميگردد.

ماده 814 ـ كميشن كار نقليات نيمتواند بيش از اجرتي را كه با نقل دهنده قرارداد كرده به حساب آمر قيد كند.
ماده 815 ـ‌ كميشن كار نقليات وقتي حق مطالبه اجرت را پيدا ميكند كه اموال را به نقل دهنده تسليم كرده باشد.
ماده 816 ـ‌ ارائه سند نقليات علم و خبري كه قايم مقام سند نقليات باشد رسيد قبض توديع اموال به گدام و مكازين وسيله اثبات اموال بدست كميشن كار است از حيث مصارف نقليات و اجرت كميشن كار است از حيث مصارف نقليات و اجرت كميشن و پولهاي پيشكي اين اموال در نزد كميشن كار بحيث گروي دانسته ميشود.

ماده 817 ـ‌ هرگا كميشن كاران متعدد يكي بعد ديگر در نقل اموال وساطت نموده باشند كميشن كارانيكه موخرا وساطت نموده اند مجبورند حقوق كميشن كاران پيش تر از خود را مخصوصا حق رهن آنها را بر امواليكه نقل داده شده تامين نمايند.
اگر طلب يك كميشن كار از طرف كميشن كار متعاقب تامين شود حق رهن كميشن كار اولي به كميشن كار متعاقب انتقال مي يابد.


ماده 818 ـ در صورتيكه كميشن كار نقليات اجرت نقل دهنده را تاديه نمايد حقوق او بخودش انتقال ميكند.
ماده 819 ـ‌ در صورتيكه بر خلاف آن مقاوله موجود نباشد كميشن كار نقليات ميتواند اموال را ذريعه وسايل خود نقل دهد.
هرگاه كميشن كار نقليات علم و خبر را نظر به تقاضاي آمر بنام او تنظيم و صادر نموده باشد و يا اجرت نقليه و مصارف را بيك مبلغ معين بصورت مقطوع فيصله كرده باشد درين حال در مقابل آمر خود حقوقا حيثيت نقل دهنده را پيدا ميكند.

ماده 820 ـ مسئوليت كميشن كار نقليات يك سال بعد از تاريخيكه اموال از طرف مرسل اليه تسليم گرفته ميشود ساقط ميگردد.
اگر امواليكه نقل آن تعهد شده كاملا ضايع شده باشد مرور زمان از تاريخيكه اموال تسليم داده ميشد آغاز ميگردد.
هرگاه اموال در اثر حيله كميشن كار حم شده وانمود شده و يا ناقص و خراب گردد ويا ناوقت تر تسليم داده شده باشد مسئوليت كميشن كار در ظرف مدتهاي معينه فوق ساقط نميگردد.


فصل دوازدهم
نقليات
حصه اول
احكام عموميه
ماده 821 ـ تعهد حمل و نقل اموال و يا اشخاص در خشكه و دريا و فضاء‌ در مقابل اجرت از طرف نقل دهنده بنام مقاوله نقليات خوانده ميشود.

ماده 822 ـ مقررات اين فصل بر اشخاصيكه معاملات نقليات را پيشه خود نساخته و بصورت عارضي در نقل اموال و اشخاص تعهداتي بنمايند نيز تطبيق ميگردد.

ماده 823 ـ تمام دعاوي ناشي از مقاوله نقل با شمول دعوي استرداد اجرت خلاف حقيقت نقليات بعد از مرور يك سال ساقط ميگردد.
اين مدت در نقل اموال از روز تسليم و در نقل اشخاص از تاريخ مواصلت شروع ميشود اگر اموال تماما ضايع گرديده و يا اشخاص مواصلت ننموده باشند مدت مرور زمان از تاريخيكه اموال تسليم و اشخاص مواصلت مي نمود حساب مي گردد.
اگر ثابت شود كه اموال از رهگذر حيله نقل دهنده ضايع شده يا نقص نموده و يا ناوقت تر تسليم شده مسئوليت نقل دهنده در ظرف مدتهاي فوق ساقط نميشود.

حصه دوم
نقل اموال
ماده 824ـ در صورتيكه نقل دهنده تقاضا كرده باشد مرسل مكلف بدادن سند نقليه در دو نسخه ميباشد ممكن است مقاوله نقليه بموافقه طرفين بدون سند نقليه با تسليمي اموال به نقل دهنده بعمل آيد.


ماده 825 ـ سند نقليات بايد محتوي شرايط ذيل باشد:
1ـ آدرس مرسله اليه محل ارسال اموال شرحي داير بر تحويلي مال مبني بر (امر) و يا عند الاقتضاء به (حامل)
2ـ قيد وزن ظرفيت، و عدد اموال، و اگر اموال بصورت پاكت باشد نمبرهاي پاكت با علامات و وصف باربندي.
3ـ هويت و اقامتگاه مرسل
4ـ هويت و اقامتگاه نقل دهنده.
5ـ مقدار اجرت نقليات و اگر اجرت پرداخته شده باشد توضيح آن.
6ـ مدت اجراي نقل دادن.
7ـ خصوصيات ديگريكه در بين طرفين قرارداده شده باشد.
ضرر و مسئوليتي كه از رهگذر عدم درج يكي از ين شرايط وارد شود و يا يكي از مواد فوق سهوا درج نشود و يا مخالف حقيقت قيد شود عايد به مرسل است.
اگر امواليكه نقل داده ميشود خطرناك از قبيل باروت و مواد انقلاقيه باشد مرسليكه اين كيفيت را به اطلاع نمي رساند مجبور به جبران خساره است كه ازين رهگذر وارد ميشود.



ماده 826 ـ مرسل مجبور است اوراق گمركي و اسناد ديگريرا كه براي نقل اموال بكار مي آيد به نقل دهنده توديع كند هرگاه اين اوراق و اسناد منتظم و به حقيقت موافق و تكميل نباشد مرسل از آن مسئول است.
ماده 827ـ اگر سند نقليات تنظيم نگرديده باشد نقل دهنده در صورت درخواست مرسل مكلف است علم وخبري كه در آن خصوصيات سند نقليات درج باشد ترتيب و امضاء‌ نموده بمرسل تسليم نمايد.

ماده 828 ـ يك نسخه سند نقليات بعد از امضاء از طرف مرسل به نقل دهنده توديع و با اموال يكجا فرستاده ميشود نسخه ديگر بامضي نقل دهنده به مرسل اعاده ميگردد.
اگر سند نقليات محرر به امر و يا حامل باشد ظهر نويسي و يا تسليمي آن حكم نقل ملكيت اموال را دارد.
شكل و نتايج ظهر نويسي تابع همان احكامي است كه درباره اسناد تجارتي وضع شده است.

ماده 829 ـ‌ اگر نقل دهنده درباره وضعيت اموال و اخذ اشياء در سند نقليات و يا در ورقه عليحده كه بموجب اشياء‌ را قبول كرده شرحي قيد نكرده باشد چنين محسوب مي شود كه عدم وجود نقص ظاهري اموال را تصديق كرده است. معذالك اگر نقل دهنده اموال را بدون اعتراض هم قبول كرده باشد ميتواند ادعا و اثبات كند كه نقايص غير ظاهر و غير قابل ادراك در آن وجود داشته باشد.

ماده 830 ـ‌ نقل دهنده مجبور است مطابق امري كه در باره ارسالي اموال باو داده شده است رفتار نمايد باستثناي احوال فوق العاده و مجبره كه خودش باقتضاي احوال اقدام ميتواند.

ماده 831 ـ هرگاه نقل اشياء باثر حالت فوق العاده و سبب مجيره كه بطرفين ارتباط نداشته باشد ممكن نگردد و يا بتاخير افتد نقل دهنده مجبور است كيفيت را فورا بمرسل اطلاع دهد.
در اين صورت مرسل ميتواند نسخه سند نقليات را كه نقل دهنده امضاء‌ كرده است اعاده كند و تسويه را كه در ماده (834) پيش بيني شده معمول داشته و مقاوله را فسخ نمايد.
ماده 832 ـ مرسل چنانچه (مطابق مواد ـ 834 و 835) حق دارد با پرداخت غرامت نقليات را معطل و اشياء‌ را استرداد كند همچنان صلاحيت دارد بدون از مرسل اليه اشياء‌ را بديگري تسليم و يا طور ديگري در آن تصرف نمايد ولي نقل دهنده از تاريخيكه اشياء به محل مطلوبه واصل شده و مرسل اليه تقاضاي تسليمي آن را كرده باشد يا از روزيكه مرسل اليه سند نقليات را تسليم شده و يا نقل دهنده مرسل اليه را مطلع نموده باشد نقل دهنده مكلف باجراي اوامر مرسل نميباشد.
اگر سند نقليات در وجه حامل و يا محرر بامر باشد نقل دهنده تنها مكلف به اجراي اوامر شخصي است كه سند نقليات امضا شده از طرف نقل دهنده را ارائه و تسليم نمايد.


ماده 833 ـ اگر نظر به هدايات جديد مرسل و يا مرسل اليه مسافه كه طي ميشود و يا مدت نقل زياد شود نقل دهنده حق دارد به تناسب زيادت مسافه و مدت اجرت كرايه و مصارفي را كه در اين راه متحمل شده است تقاضا نمايد.

ماده 834 ـ اگر سفر نظر به احوال فوق العاده و اسباب مجبره كه به هيچ يكي از طرفين مربوط نباشد قطع گردد نقل دهنده حق طلب كرايه را نسبت به قطع مسافه و استيفا مصارفي را كه متحمل گشته دارا مي باشد.
اگردر اثراحوال فوق العاده و اسباب مجبره به نقل شروع نشده باشد نقل دهنده مستحق اجرت نميگردد ولي حق دارد مصارف حمل و نقل و غيره مصارف ضروريه را كه متحمل شده مطالبه نمايد.

ماده 835 ـ اگر حمل به تقاضاي مرسل اليه قطع شده باشد مواد ذيل اجرا ميشود:
1ـ اگر وسيله نقليه قبل از حركت توقيف شود مرسل نصف اجوره مقرره و مصارف حمل و تخليه را با مصارف ضروري ديگريكه از طرف نقل دهنده بعمل آمده باشد متحمل ميشود.
2ـ اگر وسيله نقليه بعد از حركت معطل شده باشد مرسل مكلف است تمام اجرت نقليه و مصارف تخليه را با مصارفيكه در اعاده اموال بوي بعمل آمده تحمل كند.


ماده 836ـ نقل دهنده مكلف است اموال را نظر بمدت مقرره مقاوله و يا عرف تجارتي و در صورت عدم آن در ظرف يك مدت معقول نقل بدهد.
ماده 837 ـ‌ اگر اموال بعد از مدت معين واصل گردد طرف مربوط معامله ميتواند به تناسب مدت تاخير ادعاي تنزيل را در اجرت نقليه بنمايد.
هرگاه مدت تاخير از دو چند مدت معينه مقاوله تجاوز نمايد حق اجرت نقليات تماما ساقط ميشود و نقل دهنده از خساراتيكه از ين سبب باثبات برسد مسئول است مقرراتيكه راجع بعدم مسئوليت نقل دهنده در مقاوله درج گردد كان لم يكن است. اگر نقل دهنده اثبات كند كه سبب معطلي مرسل و مرسل اليه و يا سبب مجبره فوق العاده بوده است از تاخير وصول اموال مسئول نميشود.
وانمود فقدان و يا عدم كفاف وسايط نقليه براي تاخير عذر شمرده نميشود.




ماده 838 ـ نقل دهنده از تاريخ تسليم اموال الي تاريخ تسليم آن به مرسل اليه از هر نوع ضايعات و خسارات وارده مسئول است. ولي اگر نقل دهنده ضياع و خساره را به دلايل ذيل ثابت كند از مسئوليت بري ميگردد:
1ـ احوال فوق العاده و سبب مجبره.
2ـ ثبوت معايب و نقايص ذاتي در اموال و يا باربندي آن.
3ـ ثبوت ضياع خساره كه ناشي از اعمال و هدايات مرسل و يا مرسل اليه بوده باشد.
تنها در ضياع و خساره فقره سوم اگر مال تماما ضايع هم شود نقل دهنده بصورت پوره مستحق اجوره ميباشد در موارد (1)‌و (2) اگر قسمتي از اموال تلف شده باشد نقل دهنده مستحق اخذ اجوره قسمت متباقي مي باشد.


ماده 839 ـ‌ مسئوليت نقل دهنده در نقل اموال از تاريخيكه اموال را بدان مقصد تسليم ميشود آغاز مييابد.

ماده 840 ـ در اشيائيكه در اثناي نقل حجم و وزن آن كم ميشود نقل دهنده ميتواند مقدار فيصدي تناقص آنرا قبلا معين و موافقه طرف معامله را كتبا حاصل كند.
درصورتيكه اموال در بسته ها تقسيم شده باشد اين مسئوليت براي هر كدام آنها جداگانه تحديد شده باشد.
اگر مرسل و يا مرسل اليه اثبات كند كه كمبودي از ماهيت اشياء‌ نشئت نكرده بلكه در اثر علت ديگري بوجود آمده و يا كمبود كمتر از آن مقداري است كه معين شده آنگاه موضوع تحديد مسئوليت بي تاثير مي ماند.


ماده 841 ـ نقل دهنده از افعال و خطا هاي تمام نقل دهندگان ديگر كه قايم مقام او ميشود و آنهائيكه با وي معاونت مي كنند و يا كسانيكه نقل اموال را به آنها سپرده است الي تسليمي اشياء بمرسل اليه مسئول ميباشد.
ماده 842ـ خساره ضياع اشياء‌ نظر به قيمت مندرجه سند نقليات و اگر در سند نقليات قيمت ذكر نشده باشد نظر بقيمت جاري مال در محل تسليم تعيين ميگردد.
ضرر خساره اشياء نظر به تفاوت قيمت اولي كه قبل از تسليمي مال در محل تسليم وجود داشت وقتيكه بعد از خسارة اموال در محل تسليم مروج است تثبيت ميگردد.



ماده 843 ـ‌ در صورت ضياع و يا خساره مند شدن اشياء‌ نقل دهنده قيمت هاي را كه قبول كرده تضمين ميكند ضرر اموال مسافرين كه بدون اظهار ماهيت و قيمت به نقل دهنده توديع ميكند نظر به احوال خصوصيه هر واقعه و شخص تعيين و تثبيت مي شود.
نقل دهنده از ضرر و ضياع اشياء ذيقيمت نقود ـ حجت ـ سهام ـ سندات قرض و ديگر اوراق و اسناديكه در حين توديع باو اطلاع داده نميشود مسئول نميباشد.
معذلك در صورتيكه حيله و يا تقصير فاحش نقل دهنده در ضياع و ضرر به ثبوت رسد مكلف بتاديه تمام آن مي باشد.



ماده 844 ـ نقل دهندگانيكه بعد از نقل دهنده اول به نقل اشياء‌ مبادرت مي ورزند در تمام ديونيكه پس از تسليم اموال منقول و سند نقليه بوجود مي آيد قايم مقام نقل دهنده اول ميباشند و مي توانند در سند نقليه و يا يكورقه ديگر چگونگي وضع اشيائيرا كه تسليم داده شده است درج و قيد نمايند در عدم رعايت حكم ماده (819) ‌تطبيق ميشود.



ماده 845 ـ نقل دهنده مجبور است از وصول اشيائيكه نقل داده مي شود به مرسل اطلاع دهد.
ماده 846 ـ نقل دهنده مجبور است هداياتي را كه قبل از وصول اشياء‌ از طرف مرسل اليه راجع به محافظت اشياء با وداده ميشود اجراء‌ نمايد.
مرسل اليه ميتواند بعد از وصول اشياء‌ و يا در صورتيكه حامل سند نقليه و يا علم و خبري باشد كه قايم مقام سند واقع گردد بعد از مرور تاريخ وصول اموال تمام حقوق آنرا بشمول دعواي جبران خساره كه خواه بر له او و يا بر له اشخاص ثالث باشد از نقل دهنده مطالبه نمايد.
حامل يكسند نقليه محرر بحامل و يا محرر بامر بحيث مرسل اليه تلقي ميشود.



ماده 847 ـ در صورتيكه خلاف آن مقاوله موجود نباشد اجرت نقليه با مصارف ديگر بعد از تسليمي اشياء‌ در محل مقصود نظر به سند نقليات از جانب مرسل اليه تاديه ميشود.

ماده 848ـ شخصيكه براي تسليمي اشياء‌ نقل شده رجوع مي كند در صورتيكه نتواند بدهي خود را تاديه بدارد نقل دهنده مجبور به تسليم اشياء نمي باشد اگردر مقدار بدهي اختلافي واقع شود مرسل اليه مقداري را كه بحيث قرض بذمه خود قبول دارد تسويه مي نمايد و راجع به اجرت باقيمانده اگر آنرا بيك بانك معتبر و يا شخص امنيتي توديع نمايد در ينحال نقل دهنده مجبور بتسليم اشياء ميگردد.
نقل دهنده مجبور نيست قبل از اعاده نسخه ثاني سند نقليات كه خواه محرر به نام و خواه در وجه حامل و يا محرر به امر بوده و داراي امضاء‌ وي باشد اشياء‌ را تسليم نمايد.


ماده 849 ـ نقل دهنده ميتواند براي حصول تمام طلباتيكه از مقاوله نقليه نشئت مي نمايد اموال را نگاه دارد. اگر نقل دهنده گان متعدد باشند نقل دهنده آخرين حقوق نقل دهنده گان اولي را صيانت مي كند مبلغي كه نظر بماده (848) از جانب مرسل اليه به امانت توديع مي گردد از نقطه نظر حق نگهداري نقل دهنده حكم اشياء‌ را دارد.

ماده 850 ـ اگر نقل دهنده آخرين اشياء‌ را بدون(تقاضاي توديع طلبات به امانت) واستيفاء‌ حق خودش و نقل دهنده گان ماقبل و يا مرسل را تسليم نمايد. از مبالغ صرف شده و يا ديون مرسل و يا نقل دهندگان اولي مسئول شمرده ميشود. ولي حق رجوع خود او به مرسل اليه محفوظ خواهد ماند.

ماده 851ـ اگر در حين تسليم اشياء علامات خارجي كه دلالت بر خساره كند موجود هم نباشد مرسل اليه حق دارد اوضاع و اوصاف آن را در حضور نقل دهنده و يا ذريعه محكمه تجارتي محل تسليم معاينه كند اين حق را نقل دهنده نيز دارا ميباشد.
مصارف اينطور معاينه مربوط به طرفي است كه تقاضاي معاينه را مي نمايد ولي اگر مصارفي كه از طرف مرسل اليه تسويه ميشود اصلا متعلق به نقل دهنده بوده و از ضياع و خساره نقليه ناشي باشد از نقل د هنده گرفته شده ميتواند.

ماده 852ـ دعاوي غرامت كه عليه نقل دهنده اقامه مي شود ممكن است كه عليه نقل دهنده گان اولي و يا آخري هم به عمل آيد اگر ثابت شود كه خساره و ضياع در مدتي صورت گرفته كه نقل دهنده ديگري مال را تسليم شده بود در سلسله انتقال اموال دعوي عليه او متوجه خواهد شد.
اگر نقل دهنده به سبب اعماليكه به آن مسئول شمرده نمي شود خساره را جبران كرده باشد يا از اين جهت مورت تقاضا و دعوي واقع شده باشد حق رجوع او به نقل دهنده ما قبل و يا نقل دهندگان ديگر كه بدين سلسله مسئوليت دارنده محفوظ مي باشد.
اگر نقل دهنده كه بايد از خساره و ضياع مسئول باشد تعيين شده نتواند ضرر وارده در بين همه نقل دهندگان متناسب به حصه اجرت ايشان تقسيم ميشود.
معذلك اگر نقل دهنده ثابت كند كه خساره وارده در مدت نقل مربوط او بوقوع نه پيوسته از اشتراك در جبران خساره معاف است.



ماده 853 ـ‌ در صورتيكه نقل دهنده مرسل اليه را پيدا نكند و يا مرسل اليه از قبولي اشياء امتناع ورزد و يا در قبولي مال معطلي كند و يا يك سبب ديگريكه مانع تسليم شود بوقوع آيد نقل دهنده مكلف است فورا كيفيت را بمرسل ابلاغ و بجواب او انتظار بكشد اگر امكان اطلاع بمرسل موجود نباشد و يا مرسل در جواب معطلي كند و يا هدايتي دهد كه اجراي آن غير ممكن باشد نقل دهنده مي تواند به محكمه تجارتي محلي مراجعه و اشياء‌را به تشخيص محكمه به شخص امين تسليم دهد. خطر و ضرريكه اين گونه اشياء به آن مواجه مي باشد متعلق به مرسل است.
اشياء ‌سريع الفساد بوده و در مدت اطلاع وقوع ضرر به مرسل مضمر باشد نقل دهنده بر طبق حكم ماده (655) رفتار و اجوره نقليات و مصارف واقعي را از ما حصل آن استيفاء مي كند نقل دهنده موظف است تا در كوتاه ترين مدت از كيفيت موضوع به مرسل و مرسل اليه اطلاع دهد در غير اين صورت مورد تقاضاي جبران ضرر واقع شده مي تواند.






ماده 854ـ در صورت وجود اوضاع ماده (853) نقل دهنده مجبور است در نقل اشياء و حفاظه منافع مالك از سرعت و بصيرت كار بگيرد در غير آن به جبران خساره كه از اين حيث به مالك مي رسد مكلف مي باشد.

ماده 855ـ تسويه اجوره نقليات و قبولي بلا شرط اشياء‌حق دعوي را عليه نقل دهنده ساقط ميگرداند.
معذلك اگر خساره اشياء‌ قبل از قبولي توسط اهل خبره ايكه محكمه تعيين كرده تثبيت شده باشد حق دعواي مرسل عليه اليه نقل دهنده ساقط نميشود اگر حين قبولي اشياء‌ امكان فهميدن ضياع و يا نقص آن موجود نباشد بعد از قبولي و تسويه اجوره نقليات نيز نظر به مواد آتي حق دعوي عليه نقل دهنده محفوظ مي ماند.
1ـ اگر اثبات شود كه ضياع و خساره در بين مدتي كه اشياء‌ را نقل دهنده اخذ و به مرسل اليه تسليم كرده واقع شده.
2ـ اگر معاينه و تدقيق اشياء‌ هشت روز بعد از فهميدن ضرر و قبول اشياء توسط اهل خبره شده باشد. در صورتيكه خساره و ضرر ناشي از حيله و يا تقصير فاحش نقل دهنده باشد نامبرده نميتواند ادعاي سقوط حق دعوي را بنمايد.





حصه سوم
ترانسپورت اشخاص
ماده 856ـ مسافرين مكلف اند اصوليرا كه نقل دهنده براي تنظيم خدمات نقليه وضع ميكند رعايت نمايند.
ماده 857 ـ اگر سفر بعد از عقد و قبل از حركت معطل گردد احكام ذيل تطبيق ميشود:
1ـ اگر مسافر در وقت معينه در محل حركت حاضر شده نتواند حق دارد به وسايل نقل دهنده متعاقب حركت نمايد.
2ـ اگر مسافر از عزيمت انصراف كند مستحق استرداد كرايه شمرده نميشود.
3ـ اگر سفر از رهگذر فوت يا مريضي و يا علل مجبره معطل شود مقاوله كرايه مسترد ميگردد.
4ـ اگر سفر نظر به علل مجبره متعلق به لوازم نقليه و يا بدون تقصير طرفين اجرا شده نتواند عقد (بدون اينكه طرفين مجبور به پرداخت جبران باشند) فسخ ميگردد ولي اگر نقل دهنده كرايه را قبلا اخذ كرده باشد در اين حال مجبور به اعاده است.
5 ـ‌ اگر سفر در اثر عمل و تقصير نقل دهنده معطل گرديده باشد مسافر مي تواند كرايه پرداخته شده را استرداد و طلب جبران خساره نمايد.




ماده 858 ـ‌ اگر سفر بعد از عقد و حركت دچار انقطاع گردد (بشرطيكه مقاوله اي بر خلاف آن نشده باشد) احكام ذيل تطبيق ميشود.
1ـ اگر مسافر در ضمن راه به خواهش خود از حركت منصرف شود مجبور به تاديه تمام كرايه است.
2ـ اگر نقل دهنده از دوام سفر منصرف و يا مسافر در اثر تقصير نقل دهنده مجبور به توقف در نيمه راه شود مجبور به تاديه كرايه نميباشد.
واگر مسافر كرايه را قبلا پرداخته باشد ميتواند تمام آنرا استرداد و طالب جبران خساره شود.
3ـ اگر سفر از رهگذر سبب شخصي كه مربوط به مسافر باشد و يا علل مجبره كه متعلق به وسايل نقليه باشد دچار انقطاع گردد كرايه متناسب به مسافه قطع شده پرداخته ميشود. دراين صورت هيچ يكي از طريفين مجبور بجبران خساره بديگري نيست.
ماده 859 ـ‌ اگر نقل دهنده در اثناي سفر در محليكه در تعرفه آن نباشد توقف نمايد و يا از راه معينه انحراف و راه ديگري را تعقيب كند يا به صورت ديگري مواصلت راه بمحل مقصود به تاخير بياندازد مسافر حق دارد مقاوله را فسخ و طلب جبران خساره نمايد.
اگر نقل دهنده بر علاوه مسافرين اشياء‌ و امتعه ديگري را نيز نقل ميدهد ميتوانند مدتي را كه مقتضي تخليه امتعه و اشياء ‌است معطل شود. حكم اين ماده در صورتي قابل تطبيق است كه بر خلاف آن قراردادي وجود نداشته باشد.

ماده 860 ـ اگر سفر نظر به امر حكومت يا ترميم ضروريه وسايل نقليه و يا خطر آتي كه مانع دوام حركت گردد بتاخير افتد (در صورتيكه در بين طرفين عقد خصوصي موجود نباشد) احكام ذيل تطبيق ميگردد.
1ـ اگر مسافر نخواهد انتظار رفع مانع و ختم ترميم را بكشد ميتواند بعد از پرداختن كرايه نقليه متناسب بمسافه قطع شده مقاوله را فسخ كند:
2ـ اگر مسافر بخواهد انتظار بكشد همان كرايه معينه را خواهد پرداخت ولي اگردر كرايه نقليه خوراكه هم شامل باشد مسافر در مدت توقف مصرف خوراك خود را شخصا تحمل ميكند.


ماده 861ـ مسافر براي بكاژ و اشياء شخصي خويش (اگر بر خلاف آن مقاوله موجود نباشد)‌مجبور به پرداخت كرايه جداگانه نيست.
نقل دهنده از خساره و ضياع وارده به اشياء‌ مسافرين نظر به احكام متذكره مواد (838 ـ 843) مسئول ميباشد.
نقل دهنده از ضياع اشيائيكه نزد خود مسافرين است مسئول نيست.

ماده 862ـ نقل دهنده حق دارد براي استيفاء كرايه و مصارف خود را كه مسافر با كاژوي را تقويف نمايد.

ماده 863 ـ نقل دهنده در اثناي سفر از حوادثيكه بمسافرين واقع ميشود (بشرطيكه ثابت نشود كه واقع از عمل و تقصير نقل دهنده و يا اشخاصيكه مستقيما بوي مربوط اند صادر شده) مسئول نمي باشد.


ماده 864 ـ اگر مسافر در اثناي سفر وفات كند نقل دهنده براي صيانت منافع ورثه باكاژ و اشياي متعلقه او الي زمان تسليم آن به اشخاص صالحه موظف ميباشد.
اگر يكي از مربوطين متوفي در آنجا وجود داشته باشد براي مراتبه اجراي اين معامله ميتواند مداخله و از نقل دهنده راجع بموجودي ما ترك متوفي اظهارنامه اي تقاضا كند.


ماده 865 ـ انتظام داخل وسيله نقليه وظيفه نقل دهنده است نقل موظف است تا مراقبت كند كه اشخاص چيزهائيرا كه باعث توليد زحمت و خساره به مسافرين ميشود با خود حمل ندارند. بر عكس اگر از ين رويه به مسافرين خساره برسد نقل دهنده مجبور بجبران است.

فصل سيزدهم
بيمه
حصه اول
احكام عمومي بيمه
ماده 866 ـ‌ بيمه عقدي است كه موسسه بيمه در مقابل اجرت جبران خسارات و ضايعات افراد را كه ناشي از وقوع حوادث معينه و اسباب مجبره باشد (باعضاي يك مقدار پول) تعهد ميكند.
ماده 867 ـ در مورد اختلافات بيمه احكام اين قانون (در صورتيكه بر خلاف آن در مقاوله بيمه صراحتي نباشد) تطبيق ميگردد.



حصه دوم
بيمه اموال
868- اموال از طرف مالك دا ين مالك مرتهن مستاجر وتمام كسانيكه در محافظه آن واقاً ذينفع باشند ويا وكيل ونماينده آنها بيمه شده ميتواند.

ماده869- يك شخص مي تواند بنام وحساب شخص ديگري مقاوله بيمه را عقد نمايد ولي اگر آن شخص صلاحيت نداشته باشد از كسيكه بنام وحساب او عمل كرده است نماينده گي نمايد از اجرت (برينيوم) تبيمه شخصاً مسئول ميباشد.
شخصيكه بنام وحساب او مقاوله بيمه عقد ميشود اگر قبل ويا بعد از وقوع خطر بيمه را قبول كرده باشد از بيمه استفاده ميتواند ماده870 بيمه ايكه با لوكاله منعقد ميگردد اگر از طف موكل قبول شود چنين محسوب ميگردد كه وكيل بر وفق شرايط وكالت رفتار نموده است . اگر موكل قبول راجع به شرايط بيمه هدايتي نداده باشد وكيل موظف است است مقاوله بيمه را بر طبق شرائطكه عرفاً در محل اجراي مقاوله بيمه مروج است منعقد نمايد. اگر از شرايط مقاوله بيمه استتغهام شده نتواند كه مقاوله بنام وحساب شخص ديگري منعقد گرديده است چنين محسوب ميشود كه مقاوله بنام وحساب شخص عاقد منعقد شده است .






ماده871- داين ميتواند دين خودرا در مقابل احتمال عجز مديون از تاديه بيمه نمايد.دراينصورت (هرگاه بر خلاف آن مقاوله اي موجود نباشد) موسسه بيمه ميتواند مطالبه نمايد كه داين دروهلة اول باموال مديون مراجعه ويا فروش آن استفاي دين خويشرا بنمايد.


ماده 872- داينكه اموال منقول وغيدمنقول مديون راتحت مراقبه ويا به گرو گرفته ويا در مراجعه به اين اموال داراي حق امتيازي باشد اگر اين اموال دارا حق امتيازي باشد اگر اين اموال بيمه شده باشد غرامتي كه در صورت وقوع خساره تاديه ميگردد عوض اموال بيمه شده كه به طلبات دائنين متعلق است محسوب ميشود.

ماده 873ـ اگر امتيازيكه دائنين به مال بيمه شده دارند متفاوت باشد در صورت عدم كفاف قيمت مال براي اداي طلبات دائنيكه امتياز او موخر است نمي تواند به بيمه آن مال اقدام نمايد.

ماده 874ـ خسارات ناشي از اعمال خلاف قانون و يا مغاير آداب حسنه و اخلاق عمومي بيمه شده نميتواند.

ماده 875ـ در عقد مقاوله بيمه شونده و يا شخصيكه بطور مشروط از بيمه منتفع ميگردد اگر از وقوع تهلكه واقف بوده باشد و يا موسسه بيمه از عدم امكان وقوع تهلكه مطلع باشد مقاوله بيمه باطل محسوب ميگردد. در صورت اول الذكر موسسه بيمه ميتواند اجوره بيمه را مطالبه نمايد.

ماده 876 ـ‌ موسسه بيمه فقط بجبران ضرريكه حقيقتا به بيمه شونده رسيده مكلف ميباشد بنابران اگر بدل بيمه از قيمت مال تجاوز نمايد بيمه شونده از قيمت اضافي استفاده نميتواند. اگر بدل بيمه نظر باين قاعده نسبت بقيمت مال كمتر گردد اجوره بيمه نيز تنزيل و قسمت تحصيل شده اضافي اجوره اعاده ميگردد اما اگر قيمت بيمه از جانب اهل خبره (كه به اتفاق طرفين انتخاب شده) بدوا تقدير و طرفين آنرا قبول كرده باشند موسسه بيمه نمي تواند نسبت به اين قيمت اعتراض نمايد.



ماده 877 ـ موسسه بيمه هر وقتيكه خواسته باشد مي تواند براي تحقيق قيمت مال بيمه شده را معاينه نمايد.
ماده 878ـ ماليكه تمام قيمت آن از جانب يك موسسه بيمه شده باشد از طرف همان موسسه در برابر عين خطرات دوباره بيمه شده نميتواند اگر تمام قيمت مال بيمه شده در مقاوله قبلي معين شده نتواند براي قيمت بقيه مال يك و يا چند مرتبه جائز است. به اين صورت موسسات بيمه كه بعدا مال را بيمه كرده باشند از قيمت باقي مانده باعتبار تاريخ مقاوله مسئول ميگردند.
مقاولاتيكه در عين يك روز بعمل آمده باشند چنين محسوب ميشوند كه در يك زمان منعقد شده اند.



ماده 879ـ اگر يك مال از جانب موسسات متعدد و در عين زمان براي عين خطرات بيمه شده باشد مقاولات منعقده به اندازه قيمت مال بيمه شده اعتبار دارد. باين صورت هر يكي از موسسات بيمه نظر به قيمت مجموعي بتناسب بدل مال مسئول شمرده ميشوند.
ماده 880 ـ‌ اگر يك مال تنها براي يك قسمت قيمت خود بيمه شده باشد در حال وقوع خساره قسمي (بشرطيكه خلاف آن مقاوله نشده باشد) موسسه بيمه مسئول حيران قيمت همان قسمت مال است كه بيمه گرديده.


ماده 881ـ ماليكه تمام قيمت آن بيمه شده باشد در احوال ذيل براي عين خطرات بيمه آن جائز است.
1ـ در صورتيكه رضايت موسسات بيمه مربوط حاصل شده باشد در اين صورت همه مقاولات بيمه چنان فرض ميشود كه در يك زمان عقد شده و در صورت وقوع خساره جبران آن به نسبتيكه در ماده (879)‌ ذكر شده از طرف موسسات بيمه تاديه ميگردد.
2ـ اگر بيمه كننده حقوق موسسه بيمه مقدم را به موسسه بيمه موخر انتقال داده و يا از آن ابراء ‌نموده باشد بايد صورت اين انتقال در مقاوله بيمه موخر تصريح شود بر عكس آن مقاوله بي اثر تلقي ميگردد.
3ـ اگر شرط شده باشد كه موسسه بيمه موخر مسئول جبرانيست كه موسسه بيمه مقدم آنرا تاديه نكرده است.
در اين صورت نيز بايد كيفيت در مقاوله نامه موخر بر طبق مقاوله مقدم تصريح گردد.





ماده 882ـ بيمه شونده در زمان عقد مقاوله بيمه مجبور است تمام خصوصياترا كه موجب برائت از مقاوله و يا تزئيد اجرت بيمه گردد بموسسه بيمه اطلاع دهد سكوت و يا جواب ناقص و خلاف حقيقت بيمه شونده علي الرغم سوال موسسه بيمه و عدم وقوف موسسه بيمه از حقيقت باعث فسخ مقاوله ميگردد. ولي اگر در ظرف سه ماه از تاريخ اطلاع به حقيقت موسسه بيمه حق فسخ خود را استعمال نكند اين حق ساقط ميشود در صورت ثبوت سوء نيت از طرف بيمه شونده موسسه بيمه در اخذ ارت مستحق ميباشد.
باستثناي موارديكه در لسته مربوط مقاوله بيمه در مقاوله سئوالات موسسه بيمه از طرف بيمه شونده خانه پري شده جواب و تعهد داده ميشود ديگر هيچگونه مسئوليتي به بيمه شونده متوجه نميگردد.


ماده 883ـ اگر امكان وقوع خطر قبل از ظهور مسئوليت موسسه بيمه و بدون از دخل و تاثير بيمه شونده و يا كسيكه انتفاع او از بيمه مشروط است از بين برود. موسسه بيمه مستحق اجرت نميشود.


ماده 884ـ بيمه شونده مي تواند قبل از وقوع مسئوليت موسسه بيمه مقاوله را تماما و يا قسما فسخ كند. در اين صورت موسسه بيمه مستحق نصف اجرت ميشود.

ماده 875 ـ در صورتيكه بر خلاف آن شرطي موجود نباشد موسسه بيمه ضامن جبران خساراتيست كه از اعمال غير ارادي بيمه شونده يا كسيكه بصورت مشروط از بيمه نفع ميبرد يا آنهائيكه موسسه بيمه حقوقا مسئول اعمال شان ميباشد بوجود مي آيد.
ولي بهيچ صورت موسسه بيمه مجبور نيست خساراتيرا جبران كند كه از حيله بيمه شونده و يا كسيكه بصورت مشروط از بيمه نفع ميبرد نشئت نموده باشد.
همچنين در صورتيكه خلاف آن در مقاوله تصريح نشده باشد موسسه بيمه در عيب كه در مال بيمه شده بوقوع مي آيد مجبور بجبران نمي باشد.




ماده 886ـ بيمه شونده مجبور است در ظرف پنج روز از تاريخ وقوف به خطريكه بيمه به آن تعلق دارد موسسه بيمه را مطلع سازد. علاوه بر آن بيمه شونده مكلف است راجع به جلوگيري از وقوع خساره و يا تنقيص و تخفيف آن تدابير لازمه را اتخاذ نمايد.
شروطيكه مخالف اين اساس بر له بيمه شونده در مقاوله نامه درج ميشود كان لم يكن است اگر مصارف تدابير متاخذه بي تاثير هم مانده باشد موسسه بيمه مكلف به تاديه آن است ولي اگر بيمه به مجموع قيمت مال تعلق نداشته باشد مصارف به تناسب بدل بيمه با مجموع قيمت مال پرداخته ميشود.


ماده 887 ـ‌ اگر بيمه شونده با تثبيت به حيله و يا تقصير سنگين رعايت مكلفيتهاي ماده (886)‌ را نكند حقوق بيمه خود را از دست ميدهد.
ماده 888 ـ اگر يك مال مطابق ماده (879)‌ از طرف موسسات متعدد بيمه ، بيمه شده باشد در حال وقوع خساره بيمه كننده مجبور است در ظرف مدت معينه ماده (886)‌ بهر يك از موسسات بيمه كيفيت خساره و مقاولاتي را كه درباره همين مال عقد نموده اطلاع نمايد.


ماده 889 ـ‌ در صورتيكه خلاف آن مشروط نشده باشد هر موسسه بيمه مسئول خساراتي است كه از لحاظ تلف و تغيير بر اشياء‌ موضوع بيمه وارده شده باشد باستثناء‌ حالت جنگ و عصيان.

ماده 890 ـ‌ هرگاه يكي از خطراتي كه مطابق ماده (889) موسسه بيمه مسئول آن است از مقاوله استثناء‌ شده باشد و خساره اي از آنجهت وارد شود اثبات اينكه خساره واقعه از خطرات استثنائيه بوجود آمده مربوط به موسسه بيمه مي باشد.


ماده 891 ـ در صورتيكه بر خلاف آن مشروط نباشد موسسه بيمه از خطراتيكه از تاريخ وقوع عقد بعمل مي آيد مسئول است اگر مدت دوام اين مسئوليت در مقاوله تصريح نشده باشد باساس عرف محلي از طرف محكمه تعيين ميشود.

ماده 892 ـ موسسه بيمه از تاريخيكه مسئوليت بيمه شروع ميشود مستحق اجرت مي باشد.
ماده 893 ـ اجرت بيمه ممكن است به پول نقد به جنسيكه نقدا قابل تقدير باشد نقدا و يا به اقساط ماهانه و سالانه تاديه شود ولي اگر بر خلاف آن موافقه نشده باشد اجرت بيمه در وقتيكه مسئوليت بيمه شروع ميشود نقدا قابل پرداخت است.

ماده 894ـ اگر اجرت بيمه و طرز تاديه آن فيصله نشده باشد نظر به عرف و مشخصات محلي از طرف محكمه تعيين ميشود.

ماده 895 ـ بدل بيمه نظر به قيمت مال بيمه شده تثبيت ميشود. اگر قيمت مال از بيمه اضافه باشد بدل در صورتي پرداخته ميشود كه مال بيمه شده تماما تلف شده باشد مقدار جبران در صورت اتلاف قسمي مال (اگر بر خلاف آن مقاوله نشده باشد)‌ بدل بيمه به تناسب مجموع قيمت مال تعيين ميشود.
ماده 896ـ اگر قيمت ماليكه بيمه شده در مقاوله نامه قيد نشده باشد بيمه كننده مجبور است قيمت مال را در حال وقوع خطر اثبات نمايد در صورتيكه محكمه لازم داند براي قناعت خود ميتواند بيمه كننده را قسم بدهد اگر بيمه كننده ادعا نمايد كه قيمت مال بيمه شده كمتر از قيمت نوشته شده در مقاوله ميباشد مجبور است ادعاي خود را اثبات نمايد.
ولي اگر قيمت مال بيمه شده قبل از وقوع خطر ذريعه اهل خبره كه بانتخاب جانبين معين ميشود تخمين شده و حيله بيمه كننده درآنخصوص باثبات نرسد موسسه بيمه نمي تواند راجع به اين قيمت اعتراض نم

نظرات شما عزیزان:

نام :

آدرس ایمیل:

وب سایت/بلاگ :

متن پیام:

نظر خصوصی

 کد را وارد نمایید:

 

 

 

عکس شما

آپلود عکس دلخواه: